درامانقد-سینما: جشنواره فیلم ونیز 2020 پس از 11 روز، شنبهشب با معرفی برندگان بخش رسمی جشنواره به کار خود پایان داد.
داوران بخش مسابقه بینالملل به ریاست کیت بلانشت بازیگر استرالیایی جایزه شیر طلایی بهترین فیلم را به فیلم آمریکایی “سرزمین آوارهها” به کارگردانی کلویی ژائو کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیهکننده چینی دادند.
فرانسیس مکدورمند بازیگر برنده اسکار در “سرزمین آوارهها” نقش فِرن، یک زن بیوه شصت و چند ساله را بازی میکند که وقتی در رکود مالی بزرگ اواخر دهه 2000 و اوایل دهه 2010، همه چیز خود را از دست میدهد، با یک ون از امپایر در نوادا راهی سفری جادهای میشود و مثل یک آواره امروزی زندگی میکند.
ژائو فیلمنامه “سرزمین آوارهها” را بر مبنای کتاب “سرزمین آوارهها: آمریکای بازمانده در قرن بیست و یک” نوشته جسیکا برودر خبرنگار آمریکایی – که در 2017 منتشر شد – نوشت و کارگردانی کرد. دیوید استراترن، لیندا می، شارلین سوانکی و باب ولز از دیگر بازیگران این فیلم 108 دقیقهای هستند که بهجز جشنواره ونیز در جشنوارههای فیلم تورنتو و نیویورک نیز روی پرده خواهد رفت. شرکت سرچلایت پیکچرز فیلم را از چهارم دسامبر روانه سینماها میکند.
جایزه بزرگ هیئت داوران به “نظم نوین” تازهترین ساخته میشل فرانکو کارگردان و تهیهکننده مکزیکی رسید. این فیلم یک درام دیستوپیایی پرتعلیق درباره یک عروسی پر ریخت و پاش و اشرافی است که با آمدن مهمانان ناخواسته به هم میریزد. بهزودی جنگی طبقاتی درمیگیرد که با کودتایی خشن همراه است. فرانکو 41 ساله برای اولین بار فیلمی در جشنواره ونیز داشت.
“نظم نوین” ساخته میشل فرانکو جایزه بزرگ هیئت داوران را برد
جایزه شیر نقرهای بهترین کارگردان به کیوشی کوروساوا سینماگر ژاپنی برای درام-رمانس تاریخی “همسر یک جاسوس” اعطاء شد. داستان این فیلم با بازی وای آئویی، ایسه تاکاهاشی و ماساهیرو هیگاشیده از سال 1940 در کوبه آغاز میشود. در شب قبل از آغاز جنگ جهانی دوم، یوساکو فوکوهارا، تاجر محلی حس میکند اوضاع در مسیری متلاطم قرار دارد. او همسرش ساتوکو را پشت سر میگذارد و به منچوری سفر میکند. فوکوهارا در آنجا بهطور تصادفی شاهد اقدامی وحشیانه میشود و تصمیم میگیرد آن را فاش کند و…
پییرفرانچسکو فاوینو بازیگر ایتالیایی برای “پدر ما” به کارگردانی کلاودیو نوچه جایزه کوپا ولپی بهترین بازیگر مرد را برد. بازیگر 51 ساله رمی که سال گذشته در فیلم تحسینشده “خائن” ساخته مارکو بلوکیو ظاهر شد، در “پدر ما” که داستانش از اواسط دهه 1970 در رم آغاز میشود، نقش آلفونسو نوچه معاون کمیسر پلیس را بازی میکند که توسط یک کماندوی تروریست مورد سوءقصد قرار میگیرد.
پییرفرانچسکو فاوینو برای “پدر ما” جایزه بهترین بازیگر مرد را گرفت
جایزه کوپا ولپی بهترین بازیگر زن به ونسا کربی بازیگر بریتانیایی برای “تکههای یک زن” به کارگردانی کورنل موندروتسو کارگردان مجارستانی اعطاء شد. او و شایا لابوف در این فیلم نقش مارتا و شان کارسن یک زوج اهل بوستون را بازی کردهاند که قرار است بهزودی بچهدار شوند، اما با قصور جبرانناپذیر یک قابله، هنگام زایمان در منزل، زندگی آنها برای همیشه تغییر میکند. این شروع یک ادیسه یک ساله برای مارتا است که هم باید روی رابطه پر فراز و نشیب خود با همسرش کار کند و هم با مادر سلطهگر خود روبرو شود و در عین حال با غم و غصه خود کنار بیاید.
کربی امسال فیلم آمریکایی “دنیایی که در پیش است” ساخته مونا فَستوُلد را هم در بخش مسابقه بینالملل جشنواره ونیز داشت. بازیگر 32 ساله متولد لندن، بیش از همه برای ایفای نقش شاهدخت مارگارت در سریال “تاج” شهرت دارد.
“خورشید” به کارگردانی مجید مجیدی از ایران یکی از 18 فیلم بخش مسابقه بینالملل بود و روحالله زمانی بازیگر فیلم که به خاطر ابتلا به کرونا نتوانست به لیدو سفر کند، جایزه مارچلو ماسترویانی بهترین بازیگر مرد یا زن جوان جشنواره را دریافت کرد. این جایزه را مجیدی و شمیلا شیرزاد یکی دیگر از بازیگران فیلم به نمایندگی از زمانی دریافت کردند.
زمانی در این فیلم نقش یک کودک کار را دارد که در یک اوراقی لاستیک کار میکند و مادرش هم به خاطر مشکلات روانی در بیمارستان بستری شده است. او که وضع مالی چندان خوبی ندارد توسط یکی از هممحلیهای خود از وجود یک گنج در زیرزمین مدرسه آگاه میشود و تصمیم میگیرد با دوستان خود در یک ماجراجویی تازه به سراغ این گنج برود.
زمانی در یک پیام ویدئویی گفت: من از دل بچههای کار بیرون آمدم و امیدوارم روزی در هیچ جای جهان هیچ کودک کاری وجود نداشته باشد و تمام امکانات پیش روی آنها باشد.
چیتانیا تامهانه سینماگر هندی برای “مرید” به کارگردانی خودش جایزه بهترین فیلمنامه را برد. این فیلم درباره یک خواننده موسیقی کلاسیک است که تلاش میکند در مومبای دوران معاصر بین رؤیاهای کاری و زندگی شخصی خود توازن برقرار کند.
جایزه ویژه هیئت داوران به “رفقای عزیز!” تازهترین ساخته آندری کونچالوفسکی کارگردان روس رسید. این فیلم بر مبنای اتفاقاتی واقعی در سال 1962 ساخته شده است؛ وقتی اتحاد جماهیر شوروی اعتراضهای کارگری در شهر نووچرکاسک را سرکوب کرد.
جایزه ویژه هیئت داوران به “رفقای عزیز!” ساخته آندری کونچالوفسکی اعطاء شد
از بین فیلمهای بخش مسابقه بینالملل این دوره جشنواره ونیز، چند فیلم تحسینشده مانند مستند “شب” به کارگردانی جانفرانکو رزی سینماگر ایتالیایی، فیلم آمریکایی “دنیایی که در پیش است” ساخته مونا فَستوُلد و “کجا میروی، آیدا؟” به کارگردانی یاسمیلا ژبانیچ کارگردان و فیلمنامهنویس بوسنیایی، مراسم را دست خالی ترک کردند.
تعدادی از برندگان این دوره جوایز بخش رسمی جشنواره ونیز ازجمله کلویی ژائو، کیوشی کوروساوا و لاو دیاز در مراسم اختتامیه حضور نداشتند و با ارتباط ویدیویی جوایز خود را پذیرفتند.
از 18 فیلم بخش مسابقه بینالملل هشت فیلم یا 44 درصد کل آثار را خانمها کارگردانی کردهاند که در تاریخ جشنواره ونیز مسئلهای بیسابقه است.
در این مراسم همچنین برگزیدگان بخش مسابقه افقها و بخش واقعیت مجازی، همینطور بهترین بهترین فیلم اول هفتاد و هفتمین جشنواره فیلم ونیز معرفی شدند.
“دشت خاموش” به کارگردانی احمد بهرامی از ایران که یکی از فیلمهای افقها بود، جایزه بهترین فیلم این بخش را برد. این فیلم به شرایط دشوار کاری و روابط انسانی پیچیده چند خانواده میپردازد که در یک محیط کارگری زندگی میکنند. علی باقری، فرخ نعمتی و مهدیه نساج از بازیگران “دشت خاموش” هستند.
بهرامی در پیام ویدئویی از آلبرتو باربرا مدیر هنری جشنواره ونیز و همکاران او برای داشتن شجاعت برگزاری جشنواره در این شرایط سخت قدردانی کرد.
“جنایت بیدقت” به کارگردانی شهرام مکری و دیگر نماینده ایران در بخش افقها، مراسم را دست خالی ترک کرد. کلر دنی کارگردان و فیلمنامهنویس فرانسوی رئیس داوران بخش افقها بود. امسال در این بخش 19 فیلم بلند و 12 فیلم کوتاه نمایش داده شدند.
جشنواره فیلم ونیز با توجه به لغو جشنوارههای سینمایی مهم چون کن و ترایبکا، اولین رویداد سینمایی بینالمللی بزرگ بود که از زمان آغاز پاندمی کووید-19 بهصورت فیزیکی برگزار شد.
جشنواره از دوم سپتامبر (12 شهریور) با فیلم ایتالیایی “گره” به کارگردانی دانیله لوکتی در بخش خارج از مسابقه آغاز شد و با یک فیلم ایتالیایی دیگر، “تو برگشتی” به کارگردانی استفانی موردینی به کار خود پایان داد.
ونیز که قدیمیترین جشنواره سینمایی دنیاست، در سالهای اخیر به ویترینی برای نمایش فیلمهای مطرح در فصل جوایز سینمایی در هالیوود تبدیل شده است. “جاذبه”، “بردمن”، “لا لا لند”، “سه بیلبورد بیرون ابینگ، میزوری”، “رسیدن”، “سوگلی”، “شکل آب”، “ستارهای متولد میشود” و سال گذشته “جوکر” جزو فیلمهایی هستند که در لیدو روی پرده رفتند و بعداً در فصل جوایز سینمایی موفق ظاهر شدند.
فهرست برندگان جشنواره فیلم ونیز 2020 به این شرح است:
بخش مسابقه بینالملل (ونیز 77)
شیر طلایی بهترین فیلم: “سرزمین آوارهها” (Nomadland) به کارگردانی کلویی ژائو (آمریکا)
جایزه بزرگ هیئت داوران: “نظم نوین” ( New Order / Nuevo Orden) به کارگردانی میشل فرانکو (مکزیک/فرانسه)
شیر نقرهای بهترین کارگردان: کیوشی کوروساوا برای “همسر یک جاسوس” (Wife of a Spy) (ژاپن)
جایزه کوپا ولپی بهترین بازیگر مرد: پییرفرانچسکو فاوینو برای “پدر ما” (Padrenostro) به کارگردانی کلاودیو نوچه (ایتالیا)
جایزه کوپا ولپی بهترین بازیگر زن: ونسا کربی برای “تکههای یک زن” (Pieces of a Woman) به کارگردانی کورنل موندروتسو (کانادا/مجارستان)
جایزه مارچلو ماسترویانی بهترین بازیگر مرد یا زن جوان جشنواره: روحالله زمانی برای “خورشید” (Sun Children) به کارگردانی مجید مجیدی (ایران)
جایزه بهترین فیلمنامه: چیتانیا تامهانه برای “مرید” (The Disciple) به کارگردانی خودش (هند)
جایزه ویژه هیئت داوران: “رفقای عزیز!” (Dear Comrades!) به کارگردانی آندری کونچالوفسکی (روسیه)
بخش مسابقه افقها:
بهترین فیلم: “دشت خاموش” (The Wasteland) به کارگردانی احمد بهرامی (ایران)
بهترین کارگردان: “Genus Pan” به کارگردانی لاو دیاز (فیلیپین)
جایزه ویژه هیئت داوران: “گوش کن” (Listen) به کارگردانی آنا روشا د سوزا (بریتانیا/پرتغال)
بهترین بازیگر مرد: یحیى محینی برای “مردی که پوست خود را فروخت” (The Man Who Sold His Skin) به کارگردانی کوثر بن هنیه (تونس/فرانسه/آلمان/بلژیک/سوئد)
بهترین بازیگر زن: خانسا باتما برای “تماس زانکا” (Zanka Contact) به کارگردانی اسماعیل العراقی (فرانسه/مراکش/بلژیک)
بهترین فیلمنامه: پییترو کاستلیتو برای “غارتگران” (I Predatori) به کارگردانی خودش (ایتالیا)
بهترین فیلم کوتاه: “بین تو و معجزه” (Entre tú y Milagros) به کارگردانی ماریانا سافون (کلمبیا/آمریکا)
نامزد فیلم کوتاه ونیز برای جوایز فیلم اروپا 2020: “تغییر” (The Shift) به کارگردانی لائورا کاهیرا (بریتانیا/پرتقال)
شیر آینده – جایزه لوییجی دی لورنتیس بهترین فیلم اول: “گوش کن” (Listen) به کارگردانی آنا روشا د سوزا (بریتانیا/پرتغال)
بخش واقعیت مجازی
بهترین واقعیت مجازی (VR): “جلاد در خانه” (The Hangman at Home) به کارگردانی میشل کرانو و یوری کرانو (دانمارک/فرانسه/کانادا)
بهترین تجربه واقعیت مجازی (VR): “پیدا کردن پاندورا ایکس” (Finding Pandora X) به کارگردانی کیرا بنزینگ (آمریکا)
بهترین داستان واقعیت مجازی (VR): “کشتن یک سوپراستار” (Killing a Superstar) به کارگردانی فان فان (چین)
جوایز ویژه:
جایزه شیر طلایی یک عمر دستاورد: تیلدا سوئینتن بازیگر اسکاتلندی و آن هویی کارگردان هنگ کنگی
جایزه یک عمر دستاورد “افتخار فیلمساز ژژر لوکولتر”: ابل فرارا کارگردان آمریکایی
برخی جوایز جنبی:
جایزه فیپرشی (انجمن منتقدان بینالمللی) – بهترین فیلم بخش مسابقه بینالملل: “مرید” (The Disciple) به کارگردانی چیتانیا تامهانه (هند)
جایزه فیپرشی (انجمن منتقدان بینالمللی) – بهترین فیلم بخش افقها و بخشهای موازی: “دشت خاموش” (The Wasteland) به کارگردانی احمد بهرامی (ایران)
جایزه بزرگ هفته منتقدان فیلم بینالمللی ونیز: “اشباح” (Ghosts) به کارگردانی آزرا دنیز اوکیای (ترکیه/قطر)
جایزه SIGNIS (انجمن جهانی کاتولیک): “کجا میروی، آیدا؟” (Quo vadis, Aida?) به کارگردانی یاسمیلا ژبانیچ (بوسنی و هرزگوین/اتریش/رومانی/هلند/آلمان/لهستان/فرانسه)
تقدیر: “سرزمین آوارهها” (Nomadland) به کارگردانی کلویی ژائو (آمریکا)
جایزه سینماهای اروپا: “آبادی” (Oasis) به کارگردانی ایوان ایکیچ (صربستان/اسلوونی/هلند/بوسنی و هرزگوین)
جایزه لانترنا ماجیکا (انجمن ملی سی.جی.اس): “خورشید” (Sun Children) به کارگردانی مجید مجیدی (ایران)
