درامانقد-هنرهای تجسمی و معاصر: اتاقهای مشاهده آنلاین هنر بازل روز پنجشنبه هفته گذشته به طور زنده به نمایش درآمدند و 281 گالری از سراسر دنیا آثار هنری مدرن و معاصر خود را به نمایش گذاشتند، اما با بازگشایی این رویداد مشخص شد که هیچکدام از گالریها متعلق به یک آمریکایی – آفریقایی تبار نیست.
در این روزها که کشور آمریکا در میان اعتراضات کشته شدن جورج فلوید و طغیان جنبشهای مردمی برای مبارزه با سیستم نژادپرستی در این کشور است، برخی از گالریداران سیاهپوست معتقدند که بازارهای هنری مبتنی بر هنر سفیدپوستان، برای تحول بنیادین نیاز به زمان طولانی دارند.
روزنامه نیویورک تایمز؛ در غیب گالریهای متعلق به سیاهپوستان در آرت بازل در گزارشی به بررسی وضعیت فعالان عرصه اقتصاد هنر در جامعه رنگینپوستان پرداخته و در گفتوگو با بیش از 20 گالریدار و مدیران گالری سیاهپوست از مشکلات آنها در عرصه فعالیت هنری پرده برداشته است.
در این گزارش اشاره شده که در یک ماهه اخیر بر اساس مستندات “مگادیلر” آثار هنرمندان سیاهپوست با توجه روزافزونی در جهان روبرو شده و قیمت آثار آنها در حراجها بینالمللی افزایش داشته است. اما باز هم تعداد گالریهایی که نماینده هنرمندان سیاهپوست در ایالات متحده هستند، بسیار کم است؛ زیرا در میان 176 عضو انجمن آرتدیلرهای هنر آمریکا، تنها یک گالری آفریقایی-آمریکایی حضور دارد.
کارن جنکینز-جانسون (Karen Jenkins-Johnson) از گالری جنکینز جانسون در سان فرانسیسکو و بروکلین درباره این ناعدالتی در عرصه هنر آمریکا گفت: “تا زمانی که ما دور یک میز نباشیم، این یک باشگاه اختصاصی برای سفیدپوستان است و ما در یک سطح بازی نمیکنیم.”
صحبت با بیش از بیست گالری سیاهپوستان در آمریکا و آرتدیلرهایی که در گالریهای متعلق به سفیدپوستان کار میکنند؛ درباره اینکه توضیح دهند چرا هنوز تعداد بیشتری از آنها در عرصه هنر حضور ندارد؟ بیشتر با جوابهای یکسانی مانند دسترسی کمتر آنها به سرمایه و محرومیت از شبکه ارتباطی شامل مجموعهداران، فروشندگان، متصدیان، منتقدین و خانههای حراج روبرو میشود.
مرتیس بدولا (Myrtis Bedolla) مدیر گالری مرتیس در بالتیمور در این باره گفت: “جهان هنر هنوز بسیار از هم جداست و گالریها در درجه نخست، متعلق به مردان سفیدپوست است.”
برگزاری یک نمایشگاه و شرکت در رویدادهای هنری بسیار گران است، همچنان که گزارش آرت بازل و یوبیاس (یونیون بانک سوئیس) در سال 2019 نشان میدهند که تقریبا نیمی از فروش نمایشگاهها، هزینههایی است که انجام شده است.
گزارشات مختلفی نشان میدهد که همانند بسیاری از مشاغل سیاهپوستان در آمریکا، آرتدیلرها سیاهپوست نیز اغلب برای گرفتن وامهای بانکی تلاش میکنند و فاقد پشتوانه مالی هستند.
هری جونز (Harry Jones) از گالری استلا جونز در نیواورلئان که توسط والدینش، استلا و هری، در سال 1996 فعالیتش را آغاز کرده، گفت: “اجازه داده نمیشود که وامها برای سفیدپوستان و سیاهپوستان در این کشور برابر باشد.”
در سالهای اخیر، موزههای هنری آمریکا بیشتر روی توسعه و استخدام متصدیان رنگینپوست متمرکز شدهاند و حتی در شهر نیویورک بودجه فرهنگی در زمینه ایجاد تنوع، حقوق و عدالت و جهانشمول نژادی و انسانی اختصاص داده شده است.
از سوی دیگر تظاهراتهای فعلی در سراسر آمریکا فرصتی را فراهم کرده که لزوم ایجاد فرصت برابر در همه زمینهها، از جمله بازار هنر را پیگیری میکند. در ماه گذشته (Artsy) پلتفرم آنلاین خرید و فروش آثار هنری، لیستی از 26 گالری متعلق به سیاهپوستان را برای پشتیبانی روی وبسایت خود قرار داده است. اما باز هم برخی از مدیران فعال در عرصه هنرهای سیاهان به دنبال راهحلهای خاص دیگری هستند.
نیکولا واسل (Nicola Vassell) مدیر گالری پیس که مدتی است آژانس موقت (Concept NV) را در جهت حمایت از هنر سیاهپوستان راهاندازی کرده، معتقد است: “چه زمان بهتر از الان برای تخیل و مبتکر بودن؟”
خانم واسل میگوید که در حال جمعآوری یک نمایشگاه گروهی است تا با طراحی فضاهایی در موزهها و گالریها کمک کند تا گفتمان پیرامون موضوع نژادی فعالتر شود.
خانم واسل افزود: “ما میخواهیم با این بخش به موضوع آموزش برابر، مهندسی سیاست و فضایی برای نزدیک شدن به ارتباطات میان افراد جامعه کمک کنیم.”
او همچنین مشغول ساماندهی یک نمایشگاه پاپ آپ در منهتن از عکسهای مینگ اسمیت (Ming Smith) است که قرار بود در ژوئیه (اواسط تیرماه) در موزه هنر ویتنی برگزار شود که در حال حاضر به دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاده؛ این نمایشگاه قرار بود به همراه ورکشاپهایی برگزار شود تا فعالیت عکاسان سیاه پوست و سفید پوست نیویورک در سال 1963 را بررسی کند.
مطمئناً، پیش از جنبش “زندگی سیاهان مهم است” (Black Lives Matter) که این روزها در سراسر دنیا قابل رصد است نیز فعالیتهای گستردهای از متخصصان هنر سیاهپوستان وجود داشته است، از جمله آنها برنامه (Entre Nous) که چند سال پیش کورتنی ویلیس بیر (Courtney Willis Bair) مدیر گالری میچل – اینز و نش در منهتن آن را آغاز کرد. این برنامه شبکهای بین زنان رنگپوست در عرصه هنر نیویورک ایجاد کرد که این افراد، بدون تشریفات یا ساختار یا موضوع خاصی، زنان رنگینپوست در دنیای هنر محلی را جمع میکرد تا در مورد فعالیت خود گفتمان کنند.
اعتراض به بازارهای هنری مبتنی بر رنگ سفید
اما گالریداران سیاهپوست همچنان معترضانه میگویند که سفیدپوستان در بازارهای هنری، عمدتاً میتوانند کارهای بیشتری انجام دهند، یعنی به آنها کمک میشود تا در نمایشگاهای هنری مانند آرت بازل که هزینه اجاره یک غرفه در آن میتواند بالغ بر 100 دلار باشد، حضور داشته باشند.
هری جونز در این باره میگوید: “ما باید در نمایشگاههایی مانند آرت بازل حضور داشته باشیم و باید در کنار سایر افراد جامعه از هر طبقه اجتماعی و نژادی گردهم آئیم.”
او تاکید داد رویدادهایی مانند آرت بازل باید به خود بگویید که ما میخواهیم سهمی از هنر سیاهپوستان داشته باشیم و اطمینان حاصل کنند که از فعالیت گالریهای سیاهان برخوردارند.
مارک اشپیگلر (Marc Spiegler)، مدیر بخش بینالملی آرت بازل، در این رابطه خاطرنشان کرد که در نمایشگاه آنلاین آرت بازل از سایر کشورها جهان، گالریهای رنگینپوست حضور دارند. اما تاکید کرد که او به چگونگی حمایت بهتر از گالریهای سیاه آمریکایی خواهد پرداخت.
وی پیشنهاد داد: “فضای از نمایشگاهها را در اختیار آرتدیلرهای سیاهپوست قرار دهیم تا در یک برنامه گفتوگو محور، نوری از آنها به ما بتابد زیرا این برنامه کمک میکند تا شبکه ارتباطی که سیاهپوستان به ارث نبردهاند را برای خود و آیندهشان بسازند.”
وی تاکید کرد: “در وهله اول تعداد زیادی از گالریهای سیاهپوستان به دنبال ورود به نمایشگاه آرت بازل نیستند؛ اما معتقدم این یک مسئله هنری برای آرت ازل نیست، بلکه یک مسئله برای دنیای هنر است. باید توجه داشته باشیم که تعداد بسیار کمی از گالریهای سیاهپوستان در آمریکا وجود دارد.”
حاشیهنشینی چرخهای در فعالیت گالریهای سیاهپوستان در آمریکاست؛ این گالریها تمایل دارند که برای حضور در نمایشگاههای هنری مستثنی نشوند زیرا سابقه ثبت نام در این نمایشگاهها را ندارند. آنها معتقدند در صورتی که بتوانند در نمایشگاهی مثل آرت بازل حضور پیدا کنند، میتوانند سوابق بهتر و قویتری کسب کنند.
خانم بدولا گفت: “اگر گالریهایی مانند من مجاز به مشارکت در این رویدادهای بزرگ هنری نباشند، دسترسی ما به کلکسیونرهای اصلی محدود میشود، از سوی دیگر دسترسی موزهداران سایر جهان که ممکن است مرا در بالتیمور پیدا نکنند نیز محدود خواهد شد.”
خانم جنکینز-جانسون که بارها توسط رویدادهایی همچون آرتفر فریز و آرت بازل رد شده، گفت: مستقیماً با مدیران این رویدادها روبرو شدم و آنها را به خاطر عدم قدردانی از هنرمندان سیاهپوست منصفانه به چالش کشیدم. او سرانجام در سال 2015 در آرت بازل میامی پذیرفته شد و با آثار روی دیکاراوا (DeCarava Roy) عکاس شهیر سیاهپوست در این رویداد شرکت کرد؛ سپس در سال 2017 در آرت بازل سوئیس پذیرفته شد و در آنجا عکسهای گوردون پارکس (Gordon Parks) فیلمساز و عکاس مشهور سیاهپوست را به نمایش گذاشت.
خانم جنکینز-جانسون در این رابطه گفت: “برای ورود به این رویدادها من مجبور شدم از در پشتی وارد شوم و برای ورود به آن مبارزه کنم. این بسیار ناامیدکننده بود، اما من سرسخت هستم. چون میدانم آنچه که ارائه میکنم از همان ماده و کیفیتی برخوردار است که از سایر گالریها و هنرمندان پذیرفته میشود.”
او پیشنهاد میکند که گالریها در گفتوگو با مدیران رویدادهای بزرگ هنری، منتقدانه عمل کنند و به آنها بگویند: “من چگونه میتوانم رشد کنم تا یک گالری موفق مطابق با استانداردهای نمایشگاه شما باشم؟”
دعوت به همگرایی و همصدایی میان نژادها
ماریان ابراهیم (Mariane Ibrahim) که گالریای را در شیکاگو اداره میکند، معتقد است داشتن افراد رنگینپوست در کمیتههای انتخاب رویدادهایی همچون آرت بازل نیز حائز اهمیت است. او گفت: “من با گالریهایی مستقر در زیمبابوه و هائیتی در تماس هستم و در آن محافل اگر تصمیمگیری آرتدیلرهای سیاهپوست را داریم ما صداهای دیگری را نیز به آن اضافه میکنیم.”
از سویی دیگر برخی از آرتدیلرهای سیاهپوست تصور میکنند که گالریهای سفیدپوست میتوانند کارهای بیشتری برای کمک به برادران متعلق به جامعه سیاهپوستان انجام دهند. آنها اشاره دارند که در امتداد کارهایی که دیوید زویرنر (David Zwirner) مالک آلمانی گالریهای زوینر در نیویورک، لندن، پاریس و هنگ کنگ که در سال 2018 پیشنهاد داد که حاضر است در صورت کمک به گالریهای کوچکتر در آرتفرها، برای حضور در این رویدادهای بینالمللی هنری هزینه بیشتری بپردازد؛ یکی از این راهکارهاست.
اما باید توجه داشت که زوینر نیز به تازگی در طول شیوع ویروس کرونا، فعالیت گالریهای کوچکتر را روی فضای آنلاین گالریاش تبلیغ کرده که هیچکدام از آنها متعلق به سیاهپوستان نیست.
در حالی که بسیاری از گالریها در حمایت از جنبش “زندگی سیاهان مهم است” اظهارات خود را بیان میکنند، اما تعداد معدودی از اتاقهای بازدید آرتبازل که 26 ژوئن افتتاح شد، ظاهراً به هنرمندان سیاهپوست اختصاص دارد.
جوونا بلورادو ساموئلز (Joeonna Bellorado-Samuels)، مدیر گالری جک شاینمن، گفت: “دنیای هنر باید با حقایق بسیار ناراحتکنندهای روبرو شود. اکنون سؤالات بسیاری وجود دارد که جامعه ما باید با آن روبرو شود؛ اینکه ما چه چیزی را میخواهیم از بین ببریم؟ و فکر میکنم هیچکس پاسخی برای آن ندارد.”
ابونی ال هاینس (Ebony L. Haynes) مدیر سیاهپوست گالری مارتوس که آن را برای یک سفیدپوست مدیریت میکند، گفت:” گالریها باید بیش از نمایش آثار هنرمندان سیاهپوست فعالیت انجام دهند و فقط آثار یک هنرمند را در وبسایت خود قرار ندهند و بگویید که نقش خود را برای نشان دادن هنرمندان رنگینپوست ایفا کردهاند.
از سوی دیگر فعالیتهای صنفی نیز از مواردی است که سیاهپوستان برای عضویت در آن دچار مشکلات اساسی هستند، زیرا گالریهای متعلق به سیاهان برای پذیرش در انجمنهای حرفهای مستثنی هستند. این در حالی است که سخنگوی اتحادیه آرت دیلرهای آمریکا گفته است: “این کشور برای گسترش و متنوعسازی اعضای خود تلاش میکند.”
خانم بدولا گفت: “برای پذیرش در این انجمنها باید نامزد شوید. اما هیچکس به من نزدیک نشده تا عضو یکی از این سازمانها شوم.”
از آنجا که هنرمندان سیاهپوست به طور فزایندهای محبوبیت بیشتری پیدا میکنند، گالریهای متعلق به سفیدپوست با ارائه پول بیشتر و قرار گرفتن در معرض فعالیتهای بینالمللی بیشتر، توانستهاند این هنرمندان را جذب کنند. (به عنوان مثال گالری Hauser & Wirth سوئیس، هنرمندانی همچون امی شرالد (Amy Sherald)، سیمون لی (Simone Leigh) و هنری تیلور (Henry Taylor) را به تازگی به مجموعه خود اضافه کرده است.)
شرمن کی. ادمیستون جونیور (Sherman K. Edmiston Jr)، از گالری ایسی گرین در هارلم که نمایندگی فروش آثار هنرمندان سیاهپوست را بر عهده دارد گفت: “رقابت کاری با گالریهای سفیدپوستان در حال حاضر سخت شده است و هزینه ورود به چنین رقابتی افزایش یافته است. زیرا مخاطبان و مجموعهداران هنرمندان سیاهپوست در این بستر قیمتی نیستند و هزینه کمتری برای هنر میکنند.”
وقتی تبعیض نژادی رخ نشان میدهد
اما در نهایت موضوع نژادپرستی رخ نشان میدهد، موضوعی که آرتدیلرهای سیاهپوست هر روز با آن روبرو میشوند، مانند زمانی که برای بازدید به خانه مشتری میرود و نمیتوانند از در اصلی عبور کنند.
استیو هنری (Steve Henry) مدیر ارشد سیاهپوست گالری پولا کوپر در منهتن که متعلق به یک سفیدپوست است میگوید: “من واقعاً مجبورم این موضوع را بگویم زیرا وقتی برای قرار ملاقات میروم و یا ماهها یا سالها با مشتریان تلفنی صحبت میکنم، سپس در اولین ملاقات میگویند، “من نمیدانستم که شما سیاهپوست هستید” و متاسفانه احساسی را شما در چهره آنها میبینید که خوشایند نیست.”
خانم بلورادو ساموئلز از گالری جک شاینمن نیز میگوید: “این توهینها، به ویژه در نمایشگاههای هنری افزایش مییابد، هنگامی که شما به سمت میز میرود و هر فرد سفید پوست سؤال میکند، شما کارگر هستید.”
هرچند که واقعیتها برای تاریخ آشنا است، اما بیشتر افراد سیاهپوست مصاحبه شده، میگویند که آنها امیدوار و مصمم به پیشروی هستند. آقای ادمیستون گفت: ” این راز ماندگار، ادامه دارد.”
منبع: هنرآنلاین/ The New York Times