درامانقد-تئاتر: هیأت داوران هفدهمین مسابقه سالانه انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر متشکل از دکتر بهروز غریب پور، دکتر یونس شکرخواه، دکتر حمیدرضا مدقق و با همراهی حمید جبلی (کارشناس و مشاور هیأت داوران در بخش عکس) بیانیه خود و نیز نامزدهای این دوره از مسابقه را به شرح زیر منتشر کردند:
“تئاتر، رسانه است؛ رسانهای که بیش از آن که کارکرد اطلاعرسانی داشته باشد، عهدهدار طیف وسیعی از وظایف از سرگرم کنندگی، فرح بخشی و در صدر همه آنها، آگاهیبخشی برای جامعه مخاطبانش است.
تئاتر، هنر رودررو بودن با مخاطب است؛ رسانهای زنده که بنیانِ دیگر رسانهها، به ویژه سینما و تلویزیون است. شکلی از ارتباطات چهره به چهره که با بهرهگیری توامان از بیان و زبان بدن و تصویرسازی صحنهای، برای تاثیرگذاری بیشتر بر مخاطب از دیرباز و تا به امروز میکوشد و به رغم حضور رقبای جدید هرگز از عرصه تمدن بشری بیرون نرفته و نخواهد رفت.
تئاتر، پدیده و فعالیتی اجتماعی است؛ رسانهای مردم محور که در معرض قضاوت مخاطبانش قرار میگیرد تا آنها به شناختی بهتر و عمیقتر از خود و جامعه پیرامونشان دست یابند.
با همه اینها تئاتر به عنوان ابزار ارتباطیِ انسانها و رسانهای برای بیان اندیشه، شناخت اجتماعی، آگاهی جمعی و موثر در بینش اجتماعی، برای حفظ بقای خود نیازمند حمایت، توجه، نقد و پژوهشِ دقیق، عالمانه و منصفانه دست اندرکاران سایر رسانههاست تا اهالی تئاتر و مخاطبان آنها در تعاملی دوسویه از کیفیت بهتری در ارائه آثار و ارتقای دانش مخاطبان موثر باشند.
هیأت داوران مبتنی بر این دیدگاه، آثار رسیده به مسابقه سالانه انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر را بررسی و داوری کرد و ضمن تجلیل از همه شرکتکنندگان در این مسابقه، نکاتی را بنابر وظیفهای که به عهده داشت، برای بهبود هر چه بهتر آثار بیان میکند:
آثار حاضر در بخش “گفتوگو” برخوردار از کیفیت مناسبی بود. پرسشهایِ خوب طراحی شده، نشان از تسلط مصاحبهگران بر موضوع مصاحبهها داشت و شمارِ گفتوگوهای عمقی و دقیق، قابل توجه بود.
اما در بخش “گزارش”، شمار آثار بهرهمند از اصول گزارشنویسی اندک بود. رعایت بیطرفی، پرهیز از قضاوت کردن و توصیف و تصویرپردازی با بهرهگیری از نثری شیوا، معیارهایی بود که در کمتر گزارشی دیده میشد. همچنین تعدادی از آثار ارسال شده به این بخش اساساً گزارش محسوب نمیشد.
در بخش “نقد” کمیت آثار قابل توجه بود و بسیاری از آنها نیز کیفیت لازم را داشت؛ امری که بیانگر فعالیت نویسندگان و روزنامهنگارانی در حوزة تئاتر است که هم “هنر ـ رسانه تئاتر” را میشناسند و هم با مبانی و اصول نقد ژورنالیستی آشنایی دارند.
در بخش “یادداشت” با وجود شمار قابل توجه آثار دریافت شده، تعداد مطالب قوی، دلچسب و دلنشین اندک بود. رعایت ایجاز و مختصر و مفیدنویسی، بنیادیترین اصل یادداشتنویسی است که در بیشتر آثار این بخش دیده نمیشد و از این رو در عمل، غالب مطالب دریافت شده، در مرز بین گزارش، مقاله، نقد و یادداشت سرگردان مانده بود.
در بخش “مقاله” حضور مقالههای علمی- پژوهشیِ دارای کیفیت که دانشجویان علاقمند به تئاتر با صرف وقت بسیار تهیه کرده بودند، قابل توجه بود. اما فارغ از این مقالههای دانشگاهی، هیچ مقاله ژورنالیستی درباره مسائل و موضوعهای دامنگیر و فراگیر تئاتر ارائه نشده بود که به نوبه خود جای دریغ و تاسف است.
در بخش “ترجمه”، آثار حاضر، نشان از تسلط مترجمان بر هر دو زبان مبدا و مقصد داشت؛ امری که در عمل، سبب ترجمههایی رسا و کم نقص شده بود. این آثار برگرفته از منابع معتبر بودند و موضوعهای درخور و مفیدشان، افزایش آگاهی و دانشِ علاقمندان ایرانی تئاتر را موجب میشد.
در بخش “عکس” انتظار مشارکت بیشتری میرفت و آثار حاضر در این بخش کمیت قابل توجهی نداشت. با این حال، کیفیتِ همین تعداد معدود و محدود نیز نشان از ظرفیت رو به رشد عکاسی تئاتر ایران دارد؛ ظرفیتی که در صورت درآمیختن زیباییشناسی هنری با معیارهای ژورنالیستی، بیش از بیش مورد توجه قرار خواهد گرفت و موثر خواهد بود.
هیات داوران امیدوار است همنشینی و داد و ستد رسانه تئاتر با دیگر رسانهها در سالهای پیش رو افزون شود و هر دو حوزه، در تعاملی مفید و اثرگذار به جایگاه واقعی و درخور خود در فرهنگ و هنر این مرز و بوم دست یابند.”
اسامی نامزدهای بخشهای مختلف هفدهمین مسابقه مطبوعاتی سالیانه انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر به شرح زیر است:
بخش گفت و گو:
امیرحسین سیادت از دفترهای نیلا، آزاده فخری از مجله زنان امروز و ایرج افشاری اصل از هفتهنامه صدا
بخش گزارش:
سبا حیدرخانی از خبرگزاری ایلنا و بهروز فائقیان از سایت ایران تئاتر
بخش نقد:
شهرام خرازیها از روزنامه قانون، محسن خیمهدوز از روزنامه شرق و “هومن نجفیان از مجله نمایش
بخش یادداشت:
شهرام خرازیها از روزنامه بهار، فرزانه ابراهیمزاده از روزنامه جامعه فردا و بابک زینالی از سایت ایران تئاتر
بخش مقاله:
محمد نجاری و ابوالقاسم قوام از فصلنامه علمی پژوهشی کهننامه ادب پارسی، احسان زیورعالم و سید فضلالله میرقادری از مجله بوستان ادب و شیرین میرزانژاد جیرده از سایت خبری تئاتر
بخش ترجمه:
سارا منصوری از مجله نقد هنر، مریم خباز از مجله نقد هنر و فاطمه صمدزاده از مجله نمایش
بخش عکس:
سهیل صحرانورد، بهار نیکپور و مرجانه پورحسین
گفتنی است از برگزیدگان هفدهمین مسابقه مطبوعاتی سالیانه انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر، عصر پنجشنبه 6 دی 97، طی مراسمی تقدیر خواهد شد.