نگاهی به بازیگری لوون هفتوان به بهانه درگذشت او

 

درامانقد-سینما: برخی از بازیگران دیر به سینما راه پیدا می کنند اما به جایگاه ویژه ای می رسند و گاه با تکیه بر خصلتهای فردی و حرفه ای خویش، حضور کوتاه آنها به ماندگاری بلندشان در حافظه تاریخی سینما و ثبت در ذهن مخاطب بدل می شود. لوون هفتوان بازیگر ارمنی سینمای ایران را می توان یکی از بازیگرانی دانست که ویژگی های فیزیکی و چهره اش می توانست او را در ورطه یک بازیگر تیپکال بیندازد که خودش را تکرار کند و دست کم تا سالها در گیشه جواب بگیرد اما او به گیشه فکر نکرد و کلیشه ای نشد. خیلی ها گمان می کردند از آن دست بازیگرانی است که بر سر شانس و اتفاق یا به واسطه فیزیک و چاقی وارد سینما شده و احتمالا خیلی زود از آن عبور می کند یا فراموش می شود اما او نه تنها نابازیگر نبود که در سال ۱۳۶۳ در رشته هنرهای نمایشی دانشگاه تهران پذیرفته شد و در سال ۱۳۶۹ نمایش اسب نوشته محمد چرمشیر را به عنوان پایان‌نامه خود در رشته بازیگری و کارگردانی به اجرا درآورد.

بازی در نقش کوتاهی در فیلم «در کوچه‌های عشق» ساخته خسرو سینایی از دیگر کارهای او در این دوران بود. وی وقتی در سال ۱۹۹۱ برای شرکت در یک جشنواره تئاتر در ارمنستان به سر می‌برد پاسپورتش را گم کرد و نتوانست به ایران برگردد. در پی این اتفاق به مسکو رفت و فوق لیسانس خود را در رشته کارگردانی تئاتر از آکادمی هنرهای نمایشی روسیه دریافت کرد. در سال ۱۳۷۴ به کانادا مهاجرت کرد و با تأسیس کمپانی تولیدات هنری «لماز» و گروه تئاتری «ریرا» در شهر تورنتو تا به امروز نمایشنامه‌های متعددی را کارگردانی و اجرا کرده که از جمله آنها می‌توان به: «آهای کی اونجاست؟» (ویلیام سارویان)، «عاشق» (هارولد پینتر)، «دارم خواب می‌بینم. نمی‌بینم؟» (لوئیجی پیراندلو)، «مرغ دریایی» (آنتوان چخوف)، «شاید رؤیا» (لوئیجی پیراندلو) و «یکشنبه» (هارچ تارونیان) اشاره کرد. وی در ایران نیز به عنوان کارشناس تئاتر همکاری‌هایی با جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در زمینه داوری و انتخاب نمایشنامه‌های ایرانی و غیر ایرانی را آغاز کرد و در همین زمان پیشنهاد بازی در فیلم «لرزاننده چربی» محمد شیروانی و سپس «پرویز» مجید برزگر را دریافت کرد و دور جدیدی از فعالیت‌های او در ایران آغاز شد. آغازی که متاسفانه با مرگ زودهنگامش ادامه نیافت.

آنچه در جنس بازی لوون می توان ردیابی کرد نوعی راحتی و خود بودن در برابر دوربین بود. این خود بودن نه به معنای تکرار خودش در نقش ها که به معنی اصالت هویت بازیگری اش بود. به گونه ای که نقش ها را مال خود می کرد و انگار دارد شخصیت خود را در کالبد کاراکتر، بازنمایی و بازتولید می کند. چه این نقش یک نقش کمیک باشد یا حتی بدمن و ضد قهرمان. پارادوکسی که در میمیک او وجود داشت این امکان را فراهم می کرد که هم بتوان او را برای نقش منفی در نظر گرفت و هم نقش کمدی. اگرچه تنها در «یک دزدی عاشقانه» نقش کمدی ایفا کرد. جالب اینکه در نقش بدمن هم او به یک بدمن دوست داشتنی بدل می شد. این میل و انگیزه به تجربه گرایی شاید در حضورش در فیلمهایی از جنس هنر و تجربه موثر بود. حضوری بسیار قدرتمند و چشمگیر که در فیلم «پرویز»، نگاه همه به ویژه منتقدان سینما را به خود جلب کرد. بعدها نیز با حضور در فیلم های «هجوم» و «کوپال» به تدریج در حال تبدیل شدن به بازیگر خاص فیلم های تجربه گرا بود. اما این به معنای محدویت او در ایفای نقش های متفاوت نبود. کافیست بازی او در دو فیلم «دراکولا» رضا عطاران و «کار کثیف» خسرو معصومی را به یاد بیاوریم که فیلم های مربوط به سینمای تجاری یا سینمای بدنه هستند و هیچ شباهتی به بازی های او در فیلم های تجربه گرا ندارد. ضمن اینکه او بازیگر توانمندی برای ایفای نقش های کوتاه بود. حضورش در نقش های کوتاه فیلمهای «مردی که اسب شد» امیر حسین ثقفی و «هجوم» شهرام مکری گواه این مدعاست.

هویتمندی و اصالت و استقلالی که لوون هفتوان در بازیگری داشت با ویژگی های منحصر به فرد فیزیکی اش، کمک می کرد تا او خود نقش باشد نه فقط ایفاگر نقش. چنان هویت کاراکترها در ماهیت شخصیت فردی او در هم تنیده می شد که انگار خودش را بازی می کرد، انگار خود نقش بود. او در گفتگویی که با روزنامه شرق داشت گفته بود: «در همه سال‌هایی که از خدا عمر گرفته‌ام، همیشه در اوج نبودم و تجربه کرده‌ام. باید بدون ترس کار کرد و دچار روزمرگی نشد. ترس هم بخشی از زندگی ماست. من نترسیدم؛ در فیلم «پرویز» نقش آدمی را بازی کردم که به لحاظ روحیات با من فاصله داشت و آدم عجیب‌وغریبی است. تجربه‌کردن این امکان را به من می‌دهد تا زمینه‌های مختلف قدرت و توانایی‌ام را امتحان کنم.» در واقع او در عین میل به تجربه گرایی، بازیگری با تجربه بود که به درک درستی از نقش می رسید و آن را در شخصیت و ویژگی های فردی خود نهادینه می کرد. لوون هفتوان دیر به سینما آمد و زود رفت. روحش شاد

پاسخ ترک

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید