همه آنچه باید درباره «کشتن گوزن مقدس» ساخته یورگس لانتیموس بدانید:
درامانقد-سینما: فیلم هراس ِروانشناختی «کشتن گوزن مقدس» ساخته یورگس لانتیموس محصول 2017برگرفته از افسانه یونانی «ایفیگنیا» یکی از فیلم‌های مطرح و بحث برانگیر سال گذشته است. فیلمنامه را یورگس لانتیموس و افمتیمیس فیلیپو نوشته‌اند. کالین فارل، هنرپیشه مشهور هالیوود در فیلم نقش دکتر جراح متخصص قلب را بازی می کند که مجبور می شود بین مرگ همه اعضای خانواده و یا کشتن یکی از آنها تک گزینه‌ایی را انتخاب کند. نیکول کیدمن، نقش همسر کالین فارل را بازی می کند.
«کشتن گوزن مقدس» نخستین بار در جشنواره جهانی فیلم کن 2017 رونمایی شد. فیلم در بخش مسابقه اصلی بود و در نهایت جایزه بهترین فیلمنامه از جشنواره را برد. فیلم پیشین یورگس لانتیموس «خرچنگ» نیز در سال ۲۰۱۵ جایزه هیئت داوران جشنواره فیلم کن را ازآن خود کرده بود. کمپانی A24 پخش «کشتن گوزن مقدس» در آمریکا را برعهده داشت. فیلم از بیستم اکتبر سال 2017 به نمایش عمومی در آمریکا در آمد و فروش جهانی 4.1 میلیون دلار داشت. همچنین «کشتن گوزن مقدس» با استقبال منتقدان روبه رو شد.
یورگس لانتیموس را شاید بتوان مشهورترین فیلمساز یونانی در قید حیات نام نهاد. او متولد سال 1973 در شهر آتن است و تحصیلات خود را در زمینه سینما در دانشگاه ادامه داده است. لانتیموس در سال‌های 1990 به ساختن ویدیو برای کمپانی تئاترهای با حرکات موزون یونانی، کارگردانی آگهی‌های تبلیغاتی ،فیلم کوتاه و موزیک ویدیو مبادرت می ورزید. لانتیموس در دوران برگزاری المپیک تابستانی 2004 در شهر آتن از اعضای تیم خلاق مراسم افتتاحیه و اختتامیه مراسم بود. لانتیموس فیلمسازی را با جریان روز شروع کرد. نخستین فیلمش «بهترین دوست من» نام داشت که همراه استادش لاکیس لازوپولوس آن را کارگردانی کرد. فیلم بعدی او یک اثر تجربی به نام «کینتا» است که در جشنواره فیلم تورنتو سال 2005 به نمایش درآمد. اما لانتیموس با سومین فیلم خود «دندان سگ» به چهرهایی شناخته شده در سطح بین‌المللی تبدیل شد. «دندان سگ» جایزه بخش نوعی نگاه را از جشنواره فیلم کن 2009 دریافت کرد و نامزد اسکار بهترین فیلم خارجی زبان شد. چهارمین فیلم او «آلپ»(2011) در شصت و هشتمین جشنواره جهانی ونیز جایزه بهترین فیلمنامه را گرفت.
کشتن گوزن مقدس/The Killing of a Sacred Deer
کارگردان: یورگوس لانتیموس فیلمنامه: یورگوس لانتیموس، ایتایمیس فیلیپو، مدیرفیلمبرداری:تیمویس باکاتاکیس، تدوین:یورگس ماورپاساریدیس
بازیگران: کالین فارل(استیون مورفی)، نیکول کیدمن(آنا مورفی)، رافی کسیدی(کیم مورفی)، بیل کمپ(متیو)، آلیسیا سیلوراستون(مادر مارتین)، بری کیوگان(مارتین)و… محصول مشترک 2017 ایرلند، آمریکا و انگلستان، مدت:121 دقیقه.
خلاصه داستان: استیون مورفی (کالین فارل) ، یک جراح و متخصص قلب زندگی خوشایندی در حومه شهر با همسرش آنا (نیکول کیدمن) که هم یک پزشک موفق است و دو فرزندش دارد: دختر نوجوان به نام کیم (رفی کسیدی) و پسری کوچک تر به نام باب (سانی سالجیک). استیون یک رابطه عجیب با نوجوانی به نام مارتین (بری کیوگان) دارد. آن ها در غذاخوری با یکدیگر ملاقات می کنند و کنار رودخانه با هم حرف می زنند. استیون یک ساعت مچی به عنوان هدیه به مارتین می دهد. بین همکارانش او را همکلاسی دخترش کیم معرفی می کند. با وجود این که هنوز جزئیات این ارتباط برای خانواده استیون مشخص نشده است، اما مارتین برای شام به منزل آن ها می آید. این ارتباط تا حدی (و این تا حدی خیلی مهم است) برای خانواده و همکاران استیون عجیب به نظر می آید. اما آن ها به ندرت در این مورد سوالی می پرسند، چرا که نسبت به انسان خوش قلبی مثل استیون که یکی از آدم‌های مشهور و محترم جامعه است، نمی توان دچار سوءظن شد….
واکنش منتقدان:
«کشتن گوزن مقدس» با واکنش نسبتا خوبی از سوی منتقدان روبه‌رو شد. در سایت راتن توماتوز براساس 213 نقد، 79 درصد نقدها مثبت ارزیابی شد و میانگین امتیازها 7.6 از 10 بود. در سایت متاکریتیک فیلم برمبنای 43 نقد امتیاز 73 از 100 را گرفت و بیشتر نقدها مثبت ارزیابی شد. در ادامه گزیده‌ایی از نظر منتقدان را مرور می‌کنیم:
جسیکا کیانگ(پلی لیست):«کشتن گوزن مقدس» یورگس لانتیموسی را دارد که دستکش‌هایش را در آورده است و در مقایسه فیلم پیشین او «خرچنگ» مانند تجربه‌ای گرم و جذاب به نظر می‌رسد.(امتیاز 100 از 100 براساس سیستم امتیازدهی سایت متاکریتیک)
رابی کالینز(دیلی تلگراف): لحظه‌ایی در «کشتن گوزن مقدس» نوجوان دندان‌هایش را در بازوی خود محکم فرو می‌برد و لب و دندان‌هایش خون‌آلود می‌شوند. او سپس به تماشاگران دل آشوب شده می‌گوید:«می‌فهمید؟ این استعاره است.» (100 از 100)
جاناتان رامنی(اسکرین اینترنشنال): فیلم ملودرامی آزاردهنده با رگه‌هایی از هراس و تریلر است، شاید فردی با تامل «کشتن گوزن مقدس» را یک فیلمی دیوید لینچی بنامد. کشتن گوزن مقدس از حالت نامتعارف کمتری برخوردار است که از کارگردان «دندان سگ» انتظار داریم. «دندان سگ» به طور اثرگذاری «موج نامتعارفی» را در سینمای یونان به راه انداخت. (90 از 100)
پیتر دبروژ(ورایتی): نیکول کیدمن و کالین فارل در ایفای زیرمتن‌های تک تک صحنه ها استعدادی خیره‌کننده دارند. (90 از 100)
پیتر تراورس(رولینگ استون): می‌توانید ادعا کنید که کارگردان یورگس لانتیموس به «کشتن گوزن مقدس» بافت و ترس یک تراژدی یونانی معاصر را بخشیده، و بی‌راه نگفته‌اید. لانتیموس و گروه بازیگران بی نقص اش(که همه با صدای مونوتون هیجان انگیزی صحبت می‌کنند) یک «انتخاب سوفی» (آلن جی پاکولا) در ابعاد کتاب مقدس می‌سازند(88 از 100)
دیوید الریچ(ایندی وایر): خوشبختانه استعداد کمیاب کارگردان در زمینه ی پوچی خشونت، دست نخورده باقی می‌ماند و هرچه «کشتن گوزن مقدس» سیاه تر می‌شود؛ صرفا بامزه‌تر جلوه می‌کند.(83 از 100)
جیمز براردینلی(ریل ویوز): «کشتن گوزن مقدس» برای تماشاگران فیلم‌های هنری ساخته شده که آثاری را ترجیح می‌دهند که مسیری عجیب و غریب و غیرمنتظره در پیش می‌گیرند. فیلم‌هایی که یک اشتباه، عناصر تامل برانگیزی را ارائه می‌دهد و می‌تواند شروع کننده یک گفتمان باشد.( 75 از 100)
جاستین چانگ(لس آنجلس تایمز): وقتی بداندیشی مانند زهری دیر اثر در فیلم جریان پیدا می‌کند، لانتیموس کابوس یک قصور پزشکی را به تمرینی بیمارگونه در سبک تبدیل می‌نماید.(70 از 100)
ای.او اسکات(نیویورک تایمز): کشتن گوزن مقدس شبیه یک داستان فولکور و کمی تلخ و مبهم است که محل وقوع داستان مکانی مدرنِ غیرعادی شده است.(60 از 100)
ترجمه:ارغوان اشتری
منبع:متاکریتیک/ویکیپدیا
