درامانقد-سینما: میلوش فورمن کارگردان و فیلمنامهنویس مشهور و پر افتخار جهان در سن 86 سالگی درگذشت. فورمن که در چکسلواکی به دنیا آمده بود در آمریکا آثاری درخشان و تحسین برانگیز همچون «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» که بیشتر در ایران به عنوان «دیوانه از قفس پرید» شهرت دارد و «آمادئوس» را ساخت.
فورمن در پی یک بیماری کوتاه روز جمعه در آمریکا درگذشت. همسرش مارتینا خبر درگذشت او را تأیید کرد. دنیس آسپلاند مدیر برنامههای فورمن نیز با تأیید خبر درگذشت او به هالیوود ریپورتر گفت که این فیلمساز صاحب سبک در وارن در ایالت کانتیکت یک خانه داشت.
فورمن متولد 19 فوریه سال 1932 در چاسلاف در چکسلواکی سابق بود. او که یکی از مهمترین کارگردانان موج نو در چکسلواکی بود، کار فیلمسازی را از 1955 آغاز کرد اما از سال 1968 برای یافتن آزادی بیان و فیلمسازی زادگاه خود را ترک و در آمریکا به کار خود ادامه داد.
فورمن اولین بار در سطح بینالمللی با فیلمهایی چون «پیتر سیاه» (1964)، «عشقهای یک موطلایی» (1965) – که نامزد اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد – و «The Firemen’s Ball» تولید 1967 مورد توجه قرار گرفت. این فیلمها او را در برابر رژیم کمونیستی در چکسلواکی قرار داد و او را مجبور به مهاجرت کرد.
او بیش از همه با فیلمهای «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» (1975)، «آمادئوس» (1984) و دو فیلم زندگینامهای درباره دو آمریکایی جنجالی – «مردم علیه لری فلینت» (1996) و «مردی روی ماه» (1999) شهرت دارد که برای هر دو فیلم برنده جایزه اسکار بهترین کارگردانی شد. «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» پس از «در یک شب اتفاق افتاد» در 1934، دومین فیلم در تاریخ جوایز آکادمی علوم و هنرهای سینمایی بود که در هر پنج بخش اصلی (بهترین فیلم، بازیگر مرد، بازیگر زن، کارگردان و فیلمنامه) برنده اسکار شد.
فورمن برای «مردم علیه لری فلینت» نیز نامزد اسکار بهترین کارگردانی شد. «مو»، «رگتایم»، «والمونت» و «ارواح گویا» از دیگر فیلمهای اوست. یکی از خصوصیات بارز فورمن توجه او به ادبیات و ادبیات دراماتیک بود. او چند رمان و نمایشنامه خوب و دشوار را به فیلمنامه تبدیل کرد که حاصل آنها آثاری به شدت خوش ساخت و جذاب بود.