درامانقد-سینما: از همان نمای اول «تخدیر»(Narcosis) ساخته مارتین دِیانگ هلندی میتوان عصاره جهان فیلم و جان جاری در اثر را دریافت. در نمای باز وارونهای گویی آسمانِ گرفته با سنگفرش ابرها به زمین نشسته و زمین آسمانی شده است و شخصیت اصلی فیلم مِرِل روی سرش راه میرود؛ نشانه از آنکه در جایی فراتر از زمین و مناسبات روزمره سیر میکند. فیلم داستان یک خانواده چهار نفره است؛ پدر قواص و مادر با ارواح مردگان در ارتباط است! یکی در جهان مادی در جستجوی ناشناختهها فرو میرود و دیگری در ناشناختههای ذهن و وهم غرق میشود؛ بدیهی است که فرزندان چنین زوج غریبی از تخیل و اشتیاق به راز مملو هستند. حال پدر با رفتن به عمیقترین غار زیرزمینی سیاره ما، جایی که حتی تعداد افراد پاگذاشته روی ماه از آن بیشتر است، تراژدی بزرگی را سبب میشود؛ او از اعماق بازنمیگردد و این آغاز تشویش سه عضو باقیمانده خانواده است. آنها هر کدام در جهان بسته خود منزوی میشوند و هسته ارتباطی خانواده با رفتن پدر متلاشی میشود. حال گویی همه اعضای خانواده با پدر از آسمان به زیر زمین فرو رفتهاند.
مادر جرأت ارتباط گرفتن با روح پدر را ندارد و میخواهد حتی نشانههای معشوق خود را نابود کند، که مهمترین آنها خانهای است که ساخته است. از سوی دیگر پسر در آزمونهایی هولناک تمرین تابآوری زیر آب میکند تا بتواند به خیال خود به زیر زمین برود و پدرش را نجات دهد. در این میان دختر نیز دلخوش به گفتوگوی خیالی با پدر از طریق باجه تلفن خراب عمومی است. آنها همه اسیر زندگی در غربت، تاریکی و ترس زیر زمین یعنی جهان مردگان هستند.
فیلم تلاش میکند به نزدیکترین نقطه از دنیای درونی هر سه نفر وارد شود و فقدان را در بندبند وجود بازماندگان به تصویر کشد، اما راهی که انتخاب میکند مماس با خود شخصیتها و جهان آنهاست؛ دوربینِ سیالِ فیلم با بازیهای نور و رنگهای سرد اما رخشنده، هویت داستانی بخشیدن به اشیاء و مدد جستن از طبیعتی بکر، به زمانهای مختلف از زندگی شخصیتها میرود و از خاطرهای در گذشته به وهمی در اکنون و از واقعیت اکنون به خیال عاشقانهای در زمانی از دست رفته سفر میکند. در این سفر که آمیخته به اسطورهها و قصههای کهنی درباب جهان مردگان است، به همراه فیلم از دنیای مادی به دنیای ارواح و ماورا میرویم و در هزارتوی روان آسیبپذیر کودکان و مادری شکست خورده، حالات درونی هر یک را درک میکنیم. «تخدیر» چیزی جز یک خلسه عمیق نیست! درست شبیه به سفر مرد است که ابتدایی کوتاه و بازگشتی طولانی و طاقتفرسا دارد. فیلم فضا و قراردادهای سَبکی خود را سریع میسازد و سپس آرام آرام ما را در احساس دنیای برآمده از آن قراردادها غرق میکند. در بطن این فضای رازآمیز و محزون ارتباط عاشقانهای شکل میگیرد که ثمره آن دو کودکی است که گویی به سبب میراث والدین خود در پی کشف جهانی دیگرند.
