درامانقد-تآتر: والاس شان نمایشنامه­‌نویس و بازیگر نیویورکی 78 ساله، با اینکه از سال 1975 که اولین اثرش اجرا شد تا امروز، تنها 9 نمایشنامه نوشته است اما یکی از درام­‌نویسان منحصربه فرد و رادیکال تئاتر معاصر آمریکا محسوب می‌­شود. او که در دانشگاه تاریخ، فلسفه و اقتصاد خوانده با مایه‌­های سیاسی آثارش همواره مناقشات فراوانی را سبب شد. والاس شان نمایشنامه‌نویسی چپ­‌گرا است که معمولاً مسئله­‌ای سیاسی تنش دراماتیک مرکزی اثرش را به وجود می‌آورد. او با نقد زنجیره به هم پیوسته نظام تک بعدی سیاسی-اقتصادی امروز، به شکلی اجتناب­‌ناپذیر سیاست­‌ها و اساساً جامعه آمریکایی را نقد می‌کند.

«تب» یک از آثار مهم شان است که در سال 1991 منتشر شد. نمایشنامه­‌ای تقریباً درباره همه چیز، که در دل خود ماهیت- خاصه سیاسی- زیست انسان معاصر را در ترکیبی از دو فرم درام و مقاله بیان می‌­نماید. انزوای هذیانی و تب­آلود شخصیت عاصی و یاغی نمایشنامه، در نسبت با بن­‌بست معنایی زیست جمعی و سیاسی انسان معاصر معنا می­‌شود. «تب» تصویری است از وجدان معذب انسان مدرن غربی که سیاست‌­های برآمده از انتخاب­‌های او منتهی به گسترش فقر و استثمار اکثریت شده است. «تب» به دلیل نگاه برنده و بنیان افکنش به وضعیت تک ساحتی جهان امروز حتی برای مدتی در خود آمریکا ممنوع بود.

نمایشنامه «تب» این روزها در شرایطی که امکان شنیدن و دیدن متنی با اهمیت سیاسی و نگاهی روشنفکرانه در تئاتر ایران بسیار دشوار شده است، با کارگردانی رؤیا کاکاخانی و بازیگری نادر فلاح در سالن قشقایی تئاتر شهر به صحنه می­‌رود. فلاح در اجرای نقش شخصیتی با زبانی فصیح و ذهنیتی روشنفکرانه تلاش کرده است تا جای ممکن لحنی روان ایجاد کند و زبان را کمی بشکند تا مباحث نظری درون نمایشنامه برای گوش مخاطب فارسی زبان پذیرفتنی باشد. نمایشنامه با اینکه در اجرا به دلیل محدودیت­ حوصله مخاطب امروز از یک سو و همچنین محدودیت­های نظارتی حاکم بر تئاتر از سوی دیگر کوتاه شده است، اما همچنان گویا و درگیر کننده است. در ساحت کارگردانی تلاش شده اجرا در محدوده­ای ساده و تعریف شده حرکت کند، محدوده­‌ای که انتزاع و سیالیت متن را محدود کرده است و باعث شده سیالیت متن به سیالیتی تصویری و اجرایی منتهی نشود. با وجود این تمهید که می­‌تواند منتهی به سنگینی و کسل‌کنندگی اجرا شود، اما کشش زبانی و مباحث مطروحه در متن والاس شان و جنس بازی فلاح کمک کرده است که مخاطب با موضوع و جهان اثر همراه گردد.

 

منبع: سازندگی

پاسخ ترک

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید