گزارشی از نشست نمایشنامه خوانی و نقد نمایشنامه «تلخی ته گلو» نوشته امیر امجد
درامانقد-تئاتر: دهمین نشست تئاتر کاغذی با حضور امیر امجد، گلاب آدینه و بهزاد صدیقی توسط باشگاه تئاتر فرهنگسرای ارسباران و با همکاری مؤسسه ی افرامانا عصر روز شنبه 15 اردی بهشت ماه 97 در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی مؤسسه ی افرامانا، در دهمین نشست تئاتر کاغذی ابتدا نمایش نامه ی «تلخی ته گلو» نوشته و کارگردانی امیر امجد نقش خوانی شد و سپس این اثر با حضور مهمانان این نشست مورد بررسی قرارگرفت.
در ابتدا بهزاد صدیقی (نمایش نامه نویس و دبیر نشست تئاتر کاغذی) با اشاره به این که نمایش نامه ی تلخی ته گلو نمایش نامه ای است که دغدغه ی زبان و فرم نوشتاری دارد، گفت: نویسنده در این اثر شش شخصیت را در سه موقعیت قرار می دهد و موضوع داستان خود را در این سه موقعیت روایت می کند. در واقع این روایت ها در هم ممزوج و تقطیع می شوند و مخاطب را با خود به چالش می کشد.
صدیقی در ادامه یادآورشد: هر چقدر روایت ها جلوتر می رود، مخاطب با اطلاعات قطره چکانی نویسنده، کم کم پی به روابط آدم ها با یک دیگر و موقعیت ها می برد. موقعیت هایی که با پیشرفت داستان هم چون پازل یک دیگر را تکمیل می کنند. برای همین مخاطب همواره سعی می کند این رابطه ها را کشف کند و پی به این ارتباط ارگانیک اما در هم ریخته ببرد و در پایان متوجه آن می شود که با اثری کنشمند و با ساختاری هدفمند رو به روست. به نوعی این اثر ذهن مخاطب را همواره با خود درگیر می سازد و ذهنش را به چالش با موضوع و داستان درام خود می کند.
این نمایش نامه نویس در بخش دیگری از این نشست اضافه کرد: به نظرم امیر امجد با نگارش این اثر، هم چون دو اثر پیشین خود تور عروس و چشم بد دور نشان می دهد که زبان و دیالوگ ها و شکل و ساختار اثر برایش از اهمیت زیادی برخوردار است و صرفن به دنبال روایت ساده ی قصه و موضوع نمایش نامه و درامش نیست.
وی هم چنین تصریح کرد: یکی از ویژگی های این اثر در مبحث زبان، به کارگیری زبان و جملات موجز و پالوده برای شخصیت هاست. شخصیت هایی که مربوط به طبقه ی اجتماعی خاص خود هستند و کوشش می کنند هر یک به فراخور شخصیت وجودی خود سخن بگویند. در واقع امجد از طریق این زبان و با کنار هم قراردادن واژگان و جملات شخصیت های اثرش، یک ماجرا را بر بستر واقعیت، بازنمایی و تعریف می کند. در اصل با به کارگیری و استفاده ی درست از کلمات و عبارات آدم هایش، به فضاسازی و جغرافیای اثر پی می بریم و با شخصیت های اثرش همراه می شویم. از طرفی دیگر نیز متوجه می شویم این زبان به زبان دوره پهلوی اول و اوایل پهلوی دوم نزدیک است؛ زبانی که نمایش نامه نویسان دیگر معاصر نیز از آن بهره گرفتند و گویی در ادامه ی سنت نمایش نامه نویسی مدرن معاصر ایرانی است.
دبیر نشست تئاتر کاغذی در ادامه ی سخنان خود در خصوص توضیح صحنه های نمایش نامه ی تلخی ته گلو گفت: تلخی ته گلو بر خلاف بسیاری از نمایش نامه های معاصر از توضیح صحنه ها یا دستور صحنه های مطول برخوردار نیست. توضیح صحنه های این اثر ضمن آن که زبان ادبی خوبی دارد، به روایت قصه ی و ریتم نمایش نامه کمک می کند و به اندازه و به درستی از آن استفاده شده است.
بر اساس این گزارش، امیر امجد (نمایش نامه نویس و کارگردان) در ابتدای سخنان خود در این نشست با اشاره به این که نمایش نامه ی تلخی ته گلو را در سال 1390 نوشته و در سال 1394 منتشر کرده است، گفت: در این اثر سعی کردم سه روایت را در سه موقعیت و لابه لای یک دیگر رج بزنم و بنویسم و اطلاعات داستانی آن را کم کم و اصطلاحا به صورت قطره چکانی به مخاطب بدهم. برایم تجربه کردن این فرم روایی جذاب بود.
نویسنده ی نمایش نامه ی تلخی ته گلو در ادامه هم چنین یادآور شد: هم چنین زبان خاص این اثر برایم اهمیت داشت و دوست داشتم این تجربه ی زبانی را هم در این اثر داشته باشم و زبان به فراخور موقعیت شخصیت ها، فضا و جغرافیای احتمالی و زبانی برای مخاطب آشنا باشد و هم این که این اثر زبان خاص خودش را داشته باشد؛ زبان مردم کوچه و بازاری که پالوده و از اضافات دور باشد و از طرفی ریتم داشته باشد.
امجد در ادامه اضافه کرد: هم چنان که اشاره کردید، نمایش نامه ی چشم بد دور در همین فضا و حال هواست. اما از نظر مضمونی نمایش نامه ی تلخی ته گلو یک مجلس قربانی در هم است. ماجرای آدم هایی که هر کدام به نوعی خود را قربانی کردند. در این اثر سعی کردم این سه روایت درهم را بر بستر رئال یا واقع گرایانه نشان دهم و در جاهایی نیز کمی فضای سوررئال را تداعی کند.
این نمایش نامه نویس در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: علاوه بر این کوشش کردم اطلاعات قصه را در درام یک جا ارائه نکنم بل که این اطلاعات را در طول نمایش نامه پخش کنم. در واقع بر حسب تکنیکی که انتخاب کردم این فرم زبانی و این فرم داستان گویی درام را در این اثر به کار گرفتم.
در بخش دیگری از این نشست افشین هاشمی (نمایش نامه نویس، کارگردان و بازیگر) که در این اثر یکی از شخصیت های این نمایش نامه را در این نشست نقش خوانی کرد، درباره ی این نمایش نامه گفت: نمایش نامه ی تلخی ته گلو در ادامه یا هم چون نمایش نامه های کارگاه نمایش است و به لحاظ زبانی به زبان نمایش نامه های اسماعیل خلج و از نظر فرمی و تقطیع صحنه ها به جنس نمایش نامه های عباس نعلبندیان به خصوص نمایش نامه ی داستان هایی از بارش مهر و مرگ … نزدیک است.
این نویسنده هم چنین با تأکید بر این که نمایش نامه ی تلخی ته گلو اساسن خیلی کارگاه نمایشی است، گفت: قصه ی این نمایش نامه، امروزی طراحی شده و ماجرای یک قتلی که اتفاق افتاده را در سه موقعیت روایت و تعریف می کند.
بهزاد صدیقی در پایان دهمین نشست تئاتر کاغذی با اظهار امیدواری این که به زودی شرایط و امکان اجرای این نمایش نامه در صحنه فراهم آید، گفت: نمایش نامه ی تلخی ته گلو جزو آن دسته از نمایش نامه هایی است که دست کارگردانان را برای خوانش ها و شکل های اجرایی متفاوت باز می گذارد تا هر یک از آن ها نگاه ویژه ی خود را به این اثر در اجرا داشته باشند. در واقع این اثر پیشنهاد های اجرایی متفاوتی را به کارگردانان می دهد تا نگاه و تحلیل خاص خو د را با این اثر داشته باشند و این ویژگی نیز به ارزش های آن اضافه می کند.
گفتنی است در پایان این نشست که با استقبال زیادی از تماشاگران و مخاطبان رو به رو شده بود، لوح تقدیری از طرف مدیریت فرهنگی هنری متطقه ی سه و فرهنگسرای ارسباران به هر یک از مهمانان و نقش خوانان این نشست اهدا شد.
در این نشست تئاتر کاغذی که ساعت ۱۸ روز شنبه 15 اری بهشت ماه 97 در سالن استاد ذوالفقاری فرهنگسرای ارسباران برگزار شد، افشین هاشمی، هدایت هاشمی، آناهیتا اقبال نژاد، ریحانه سلامت، مونا فرجاد و سام کبودوند به کارگردانی امیر امجد نقشخوانی کردند و در حضور گلاب آدینه، جلیل فرجاد، مارال فرجاد، رضا چوبینه، محسن سلیمانی، بنفشه رسایی، سلیم باشکوه و علاقه مندان تئاتر و ادبیات نمایشی این نمایش نامه خوانی اجرا شد.
لازم به یادآوری است نمایش نامه ی تلخی ته گلو نوشته امیر امجد در سال 1394 در 64 صفحه ی قطع جیبی با شمارگان 2000 نسخه توسط نشر نیلا به قیمت 6000 تومان در دسترس علاقهمندان قرارگرفته است.
روابط عمومی موسسه ی افرا مانا
17/2/97
